Βρες τον Μέντορά σου, Άλλαξε την Πορεία σου

Η έννοια της καθοδήγησης από έναν μέντορα αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο της προσωπικής και επαγγελματικής ανάπτυξης εδώ και αιώνες. Από την αρχαιότητα έως σήμερα, ο ρόλος του μέντορα έχει αποδειχθεί καθοριστικός για τη διαμόρφωση ηγετών, επιστημόνων και επιχειρηματιών. Σε έναν κόσμο που χαρακτηρίζεται από ταχύτατες αλλαγές, αβεβαιότητα και έντονο ανταγωνισμό, η ανάγκη για καθοδήγηση και μεταφορά εμπειρίας είναι πιο επιτακτική από ποτέ. 

Η σημασία του μέντορα στην προσωπική και επαγγελματική εξέλιξη

Η ύπαρξη ενός μέντορα προσφέρει πλειάδα ωφελειών που καλύπτουν τόσο τον ψυχολογικό όσο και τον γνωστικό τομέα. 

Πρώτον, ο μέντορας λειτουργεί ως πηγή έμπνευσης και ενίσχυσης της αυτοπεποίθησης. Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Journal of Vocational Behavior, οι μέντορες προσφέρουν ουσιαστική υποστήριξη στην ενίσχυση της αυτοεκτίμησης των καθοδηγούμενων, γεγονός που σχετίζεται με υψηλότερα επίπεδα εργασιακής ικανοποίησης και απόδοσης (Eby et al., 2008).

Δεύτερον, ένας μέντορας παρέχει πρακτική καθοδήγηση, μεταδίδοντας γνώσεις και δεξιότητες που δεν διδάσκονται εύκολα σε θεσμικά πλαίσια. Είτε πρόκειται για την επίλυση ηθικών διλημμάτων, είτε για την αντιμετώπιση δυσκολιών στην ηγεσία ή τη στρατηγική λήψη αποφάσεων, ο μέντορας προσφέρει ένα ασφαλές περιβάλλον για συζήτηση και μάθηση μέσω παρατήρησης και διαλόγου (Kram, 1985).

Τρίτον, η ύπαρξη μέντορα διευρύνει το κοινωνικό και επαγγελματικό δίκτυο του καθοδηγούμενου. Η διασύνδεση με άτομα κύρους και εμπειρίας μπορεί να οδηγήσει σε νέες ευκαιρίες, συνεργασίες ή και προαγωγές, στοιχείο που επιβεβαιώνεται από την έρευνα της Allen & Eby (2004), η οποία έδειξε ότι οι επαγγελματίες με μέντορες είχαν περισσότερες πιθανότητες να προαχθούν νωρίτερα στην καριέρα τους.

Πώς βρίσκουμε τον ιδανικό μέντορα: Πρακτικές οδηγίες

Βήμα 1: Κατανόησε τις ανάγκες σου

Πριν ξεκινήσεις την αναζήτηση, απάντησε στα εξής ερωτήματα:

• Σε ποιο τομέα θέλω να εξελιχθώ;

• Ποιες δεξιότητες μου λείπουν;

• Ποια είναι τα μακροπρόθεσμα σχέδιά μου;

👉 Συμβουλή: Κατάγραψε σε ένα σημειωματάριο ή ψηφιακή εφαρμογή τις προτεραιότητές σου.

Βήμα 2: Εντόπισε υποψήφιους μέντορες

Οι ιδανικοί μέντορες είναι άνθρωποι με εμπειρία στον τομέα ενδιαφέροντός σου, οι οποίοι εμπνέουν εμπιστοσύνη και διαθέτουν ενσυναίσθηση. Αναζήτησέ τους:

• Στον επαγγελματικό σου χώρο (π.χ. ανώτεροι συνάδελφοι, καθηγητές).

• Σε επαγγελματικές εκδηλώσεις και συνέδρια.

• Μέσω LinkedIn ή πλατφορμών όπως το MentorCruise και το PushFar.

• Σε θεσμικά προγράμματα mentoring (π.χ. Ακαδημαϊκά ιδρύματα, επιμελητήρια, ΜΚΟ).

👉 Συμβουλή: Κατά την προσέγγιση, απόφυγε τον επίσημο όρο "μέντορας" αρχικά. Προτίμησε ερωτήσεις του τύπου: «Θα σας ενδιέφερε να μοιραστείτε την εμπειρία σας σε...;»

Βήμα 3: Εκτίμησε τη συμβατότητα

Πριν δεσμευτείς σε μια σχέση καθοδήγησης, αξιολόγησε αν υπάρχει:

• Κοινό σύστημα αξιών.

• Ανοικτή επικοινωνία.

• Σεβασμός και αμοιβαία εκτίμηση.

👉 Πρακτική: Κλείσε ένα ραντεβού γνωριμίας και δες πώς ανταποκρίνεται ο άνθρωπος στη συνομιλία. Αν υπάρχει ροή και σεβασμός, προχώρα σε συχνότερη επαφή.

Βήμα 4: Οργάνωσε τη σχέση καθοδήγησης

Από τη στιγμή που δημιουργηθεί η σχέση, χρειάζεται σαφή δομή:

• Θέσε στόχους. Τι θέλεις να πετύχεις σε 3-6 μήνες;

• Καθόρισε τη συχνότητα επαφών. Μια φορά τον μήνα είναι ένας ρεαλιστικός ρυθμός.

• Δημιούργησε ατζέντα για κάθε συνάντηση. Προετοίμασε θέματα προς συζήτηση.

• Ζήτα και δώσε ανατροφοδότηση. Αυτό δείχνει σεβασμό και προθυμία για εξέλιξη.

👉 Συμβουλή: Χρησιμοποίησε εργαλεία όπως Google Calendar, Notion ή Trello για την καταγραφή στόχων και συναντήσεων.

Βήμα 5: Αναγνώρισε τη συνεισφορά του μέντορα

Η σχέση δεν είναι μονόδρομη. Δείξε ευγνωμοσύνη, μοιράσου τα αποτελέσματά σου και, εφόσον είναι εφικτό, προσέφερε και εσύ υποστήριξη (π.χ. βοήθεια σε ερευνητικό έργο ή ανατροφοδότηση σε νέες ιδέες).

Συμπέρασμα

Η ύπαρξη ενός μέντορα μπορεί να αποδειχθεί καταλυτική στη ζωή ενός ατόμου, αρκεί να επιλεγεί σωστά και να καλλιεργηθεί με συνέπεια, ειλικρίνεια και δέσμευση. Δεν πρόκειται για μια στατική σχέση αλλά για μια δυναμική διαδικασία μάθησης, στην οποία τόσο ο mentee όσο και ο μέντορας εξελίσσονται. Μέσα από στοχευμένες ενέργειες, πρακτική οργάνωση και βαθιά αυτογνωσία, κάθε άνθρωπος μπορεί να ανακαλύψει και να αξιοποιήσει τη δύναμη της καθοδήγησης.

Βιβλιογραφία:

• Allen, T. D., & Eby, L. T. (2004). The Blackwell Handbook of Mentoring: A Multiple Perspectives Approach. Wiley-Blackwell.

• Clutterbuck, D. (2004). Everyone Needs a Mentor: Fostering Talent in Your Organisation. CIPD Publishing.

• Eby, L. T., Allen, T. D., Evans, S. C., Ng, T., & DuBois, D. L. (2008). Does mentoring matter? A multidisciplinary meta-analysis. Journal of Vocational Behavior, 72(2), 254–267.

• Eller, L. S., Lev, E. L., & Feurer, A. (2014). Key components of an effective mentoring relationship: A qualitative study. Nurse Education Today, 34(5), 815–820.

• Johnson, W. B. (2016). On Being a Mentor: A Guide for Higher Education Faculty (2nd ed.). Routledge.

• Kram, K. E. (1985). Mentoring at Work: Developmental Relationships in Organizational Life. University Press of America.

• Ragins, B. R., & Kram, K. E. (Eds.). (2007). The Handbook of Mentoring at Work: Theory, Research, and Practice. SAGE Publications.

Συντάκτης: Μιχάλης Ι. Τσιλογλανίδης